Artan işgücü maliyetleri fiyatları yüksek seviyelerde tutuyor. Birçok sektörde ücretler son aylarda keskin bir şekilde arttı ve giderek daha fazla şirket bunu yansıtmaya başladı.
Örneğin bu durum süpermarketlere de yansımış olup, geçen ay bir yıl öncesine kıyasla market alışverişlerimiz yüzde 11,6 daha pahalıydı. Merkezi Gıda Ticaret Ofisi (CBL), enerji, kira, lojistik ve üretimin yanı sıra personel maliyetlerinin de keskin bir şekilde arttığını ortaya koyuyor. Sonuç olarak, yiyecek ve içecek fiyatlarının önümüzdeki aylarda da yüksek seviyelerde seyretmesi bekleniyor.
ABN AMRO ekonomisti Jan-Paul van de Kerke’ye göre, yüksek enflasyona neden olan ilk olarak artan enerji ve hammadde fiyatlarıydı. “Bu artık biraz geride kaldı. Ücret artışları artık daha yüksek fiyatlar için daha önemli bir faktör haline geliyor. Muhtemelen bunu ilk olarak konaklama sektörü gibi emek yoğun hizmet sektöründe göreceğiz.”
ABN AMRO’nun hesaplamalarına göre, işgücü maliyetlerinin bu yıl yüzde 6,1 oranında artması beklenmektedir. Tüm iş sektörü için bu, işgücü maliyetlerinde yaklaşık 17 milyar Euro’luk bir artışa yol açacaktır.
Rabo(Research) araştırma ekonomisti Stefan Groot, yüksek ücretlerin, enerji ve gıda fiyatlarını içermeyen yüksek çekirdek enflasyonun başlıca nedeni olduğu görüşünde. “Ücretlerin önemli ölçüde arttığını ve bunun da yeni fiyat artışlarına neden olduğunu görüyoruz. Çekirdek enflasyonun bu kadar yüksek olmasının nedenlerinden biri de bu.”
Ücretler son aylarda keskin bir artış gösterdi. Şu anda ortalama ücret artışı yüzde 7.1 ile tarihsel olarak yüksek bir seviyededir. Yüksek ücret maliyetleri FNV sendikasının toplu pazarlık masasında yavaşlaması için bir neden değil. Sendika, enflasyon yüzde 4.6’ya düşmüş olsa bile otomatik fiyat telafisinde ısrar ediyor.
FNV ücret talebini zayıflatmak için bir neden görmüyor
“Yüksek ücretlerin enflasyonu körüklediğine dair objektif bir kanıt yok. Greaiflasyon bunun icabına baktı. Hollanda şirketlerinin cirosu 2019’a kıyasla oldukça arttı, karlar daha da keskinleşti ve hissedar dağıtımları patladı. Buna karşılık personel maliyetleri geride kaldı,” diye vurguladı FNV saymanı Piet Rietman.
Sendika bu nedenle ücret talebini zayıflatmak için bir neden görmüyor. “Ücretler o kadar uzun süredir şirketlerin karlarının gerisinde kaldı ki, burada hala yapılması gereken çok şey var. Satın alma gücü kaybı hala herkes için telafi edilmekten çok uzak ve önümüzdeki yıl da bunun için çok çalışacağız” dedi.
Rabo ekonomisti Groot, tüm toplu sözleşmelere otomatik fiyat telafisi koymanın akıllıca olmadığını düşünüyor. “Bu iyi bir fikir değil çünkü tüm şirketler kar etmiyor. Bu nedenle ücret konusunda her sektör için neyin mümkün olduğuna bakmak çok daha akıllıca olacaktır.”
Haber:Sedat TAPAN
