17 milyon 842 bin 236 (7.3.2023/ CBS ) nüfusa sahip olan Hollanda’da, 1 8 yaşından büyük seçme ve seçilme hakkına sahip toplam nüfus 13 milyon 300 bin kişi 1 Ocak 2023 tarihinde tesbit edilmiştir.
15 Mart 2023 Tarihli Hollanda Eyalet Seçimler ve Yönetim Biçimi
Derleyen: Nejat Sucu
Hollanda’da ne Kadar Seçmen Var ?
Bu 15 mart 2023 tarihinde ilk seçmen olarak oy kullananlar ( Kiesgerechtigden ) 18 ve daha ileri bir yaşta 800 bin yeni seçmen bulunmaktadır. 18 yaşından sonra seçmen olanların oranı mart 2019 seçimlerinde yüzde %93,3 iken, bu seçimlerde 18 yaş ve daha baha büyük oy kullananların oranı ise yüzde 91,6 olarak tesbit edilmiştir.
Burada son 4 yılda Hollanda’ya daha fazla yerleşen ve bu anda oy kullanma (Keisgerechtigde ) hakkına olmadığını görmekteyiz. Hollanda tabiyetine sahip olmayanlar Eyalet meclisi seçimlerinde oy kullnma hakkına sahip degilller.
Hollanda ‘da Ne Kadar Eyalet Yönetimi ve Eyalet Başkenti Var ?
Hollanda 15 Mart 2023, Çarşamba günü 12 Eyalet, 570 Eyalet meclisi üyelerini ve yönetimlerini ( Provinciale Staten ) belirleyecek. Yine 570 Eyalet meclisleri üyesi seçildikten sonra, 75 üyeye sahip olan Senato ( Eerste Kamer der Staten – Generaal ) Birinci meclisi belirlenecek.
12 Eyaletin, her bir eyaletinde Başşehir bulunmaktadır.(Wat zijn de 12 hoofdsteden van Nederland?) Nederland heeft twaalf provincies, alle met een hoofdstad:
Hangi eyaletler ve Eyalet başşehirleri hangi şehirdeler ?
Eyalet: Başşehri :
1. Groningen – Groningen,
2. Friesland – Leeuwarden,
3.Drenthe – Assen,
4.Overijssel – Zwolle,
5. Flevoland met Lelystad
6. Gelderland met Arnhem,
7.Utrecht – Utrecht
8. Noord-Holland – Haarlem,
9. Zuid-Holland met Den Haag,
10.Zeeland met Middelburg,
11.Limburg – Maastricht
12 Noor Brabant – Den Bosch.
Eyalet yönetimlerinin, İl Genel Meclisi Üye sayıları ( Een overzicht van de 2003 in zeteltal per provincie:
Provincie 2023
Eyaletlerdeki nüfus sayısı ve milletvekili sandalye sayısı
Groningen Nufus: 1. 582 bin 649 kişi Toplam / sandalye sayısı 43
Friesland 2. 646 bin 092 kişi nufusa sahip 5.748.7 km2 ile en büyük toprak yüzölçümüne sahip eyalet. Sandalye sayısı 43
Drenthe Nufus 3.488 bin 871 sandalye sayısı 41
Overijssel 4. 1 milyon 142 bin 489 sandalye sayısı 47
Flevoland 5.403 bin 280 sandalye sayısı 41
Gelderland 6.2 milyon 031 bin 123 Sandalye sayısı 55
Utrecht 7. 1 milyon 268 bin 489 Sandalye sayısı 49
Noord-Holland 8. 2 milyon 775 bin 617 Sandalye sayısı 55
Zuid-Holland 9. 3 milyon 607 bin 150 Sandalye sayısı 55
Zeeland 10. 381 bin 182 Sandalye sayısı 39
Noord-Brabant 11. 2 milyon 495 bin 107 Sandalye sayısı 55
Limburg 12. 1 milyon 115 bin 805 Nüfusa sahip 47 Totaal / toplam 57 Sandalye
Hollanda’nın bağımsızlık tarihi kadar eski ola Eyalet yönetim sisteminin en genç Eyaleti Flevoland 1 Ocak 2026 yılında resmi olarak Hollanda’nın 12’ínci Eyaleti olarak kabül edilmiştir.1,1,1986 Ayalet Kraliyet Komseri / Commissaris van de Koning Provincie
Halk arasında Eyalet başkentlerine valilik ve Eyalet meciisinde atama ile başkanlık görevine yapanlar Eyalet valisi veya komseride denmekte. Eyalet komseri / valisi 6 yıllına Hollanda Krallığı tarafından görevlendirilir ve kendisi Bölge Meclisi’nde ( Provinciale staten ) ve Günlük yönetim olan Gedupedeerde staten ) başkanlığını yapmakla görevlidir. Ayrıca birden görevi eyalet ve devlet görevleri bulunmaktadır.
Aynı zamanda arabulucu, temsilci diplomat, var olan sorunların ve kurumlarda çözümü için gayret gösteren kişi. Bölge meclislerinin enerji’den tutun da, karbondiokstit problemnine, köylü ve çiftçilerin sayısının azaltılmasına kadar var olan sorunlarda çözüm üreten bir yönetim organı ve yönetim katmanıdır Eyalet yönetimleri. (Bestuurslaag ) . Ayrıca, bölgenin iş, istihdam, bölge sanayi organize bölge planları, Hava limanları, yeraltı ve yer üstü kaynakların değerlendirilmesinden tutunda , eyalet geneleinde imar iskandan, inşaat panlarından sorumlu olan bir yönetim organıdır.
Geçmişte Overijsel bölgesinde var olan göçmenlerin, uyum, katılım,iş, istihdan üzerine göçmen kurumlara gerekli olan desteği kısmende vermiş olsada var yönetim olarak bizlere, günlük hizmetler olarak ve halka çokta hitap etmediğini söyeleybiliriz.
Geçen yıllarda olduğü gibi 15 Mart 2023 tarihinde yapılacak olan Bölge meclisleri seçimlerie katılımın yine düşük geçmesi beklenmekte. Geçen mart 2019 yapılan seçimlerde katılım yüzde % 56 , 16 gerçekleşmişti.
Yöneten koalisyodan farki bir politik seçim ?
Hollanda Temsilciler Meclisi seçimlerini ( Tweede Kamer ) 2 yıl önce belirlenmiş, uzun bir marotton ve görüşmelerden sinra Ocak ayı içerisinde Dördüncü ( IV ) Mark Rutte kolaisyonu VVD, D66, CDA ve CU partileri arasında kurulmuştu.
Burada, 2 yıl önce verdiği oyunun rengini beğenmeyen seçmen için bir hesap sorma zamanı. Onu için seçilecek 570 üyeden çoğunluğu bölgesel ve muhalif partilerden obuşmakta.
Senato’da kesin çoğunluk (Absolute meerderheid )
Büyük ihtimalle Hollanda koalisyonu Hollanda Senatosu’nda yine çoğunluğu sağlaması mümkün gözükmüyor. Koalisyonun aldığı karar ve yasal değişimleri için Yesil Sol (GL ) ve İşçi Partisi ( PvdA ) gibi senatörlerin desteği gerekli. Burada ise; Politik uzlaşma kültürü Temsilciler Mesclisi’nde başlayarak Hollanda Senatosu’nun karar gerekli. Çoğunluk için kompromis kültürü, Şaraba su katma ( water bij de wijn doen ) ‘siyasi kararlarda devam etmektedir.
Bunun karşı örneği ; Seçılmiş belediye başkanları
D66 Partisinin Hollanda’da 242 belediye başkanın seçimlerle yönetime gelmeleri için Temsilciler Meclisi’nde onaylanan yasa Hollanda Senatosu’nda çoğunluğu sağlayamadığı için yasalaşmamışti.
Hoe de gekozen burgemeester er toch niet kwam De Eerste Kamer over het schrappen van de Kroonbenoeming uit de Grondwet, 22 maart 2005.
Daha aynı Senato “belediye başkanlarının seçilmesini imkan kılan kanun değişiminin yolunu açmıştı. Eerste Kamer maakt weg vrij voor gekozen burgemeester 14 oktober 2018.
Een belangrijk obstakel voor een gekozen burgemeester verdwijnt. De Eerste Kamer heeft besloten de huidige procedure over de benoeming van burgemeesters uit de grondwet te schrappen. Dat moet dan geregeld worden door een volgend kabinet.
Katılım ! Oranı ?
Haydi yine bir vatandaş olarak vatandaşlık görevimizi yerine getirelim; 15 Mart’ta sandık başına gidelim ve Hollanda bölge yönetimlerinde biberimiz ve tuzumuz da olsun. Saygılarımla.
Nejat SUCU
Almelo, 8 Mart 2023
